Mijn opa is de persoon als tweede van rechts, zittend met de troffel in zijn handen. Jaartal van de foto? Geen idee. Hij is geboren in 1904, en hij zal hier misschien 25 jaar zijn? Dan zou deze foto ergens in 1929 gemaakt moeten zijn. Waar de foto gemaakt is, weet ik niet en ook niet ter gelegenheid waarvan of door wie.
Niet alleen mijn opa, maar ook mijn vader was metselaar en als meisje stond ik er met mijn neus bovenop als hij bij ons thuis of bij vrienden/kennissen aan het metselen was. Ik weet dus wat een stoffige (droge cement of zand) of soms blubberige (mortel) troep het kon zijn. Ik leerde eigenlijk misschien ook wel een beetje metselen. Met het voegen mocht ik sowieso altijd helpen. Uiteraard waren de horizontale voegen veel gemakkelijker dan de verticale. Al zijn gereedschap heb ik nog.
Maar nu over deze foto. Wat mij zo opviel was hoe keurig die mannen er bij zitten. Nu was mijn opa iemand die goed gekleed was en eigenlijk altijd in pak liep. Dat was gewoon zo in die tijd en men had blijkbaar zelfs een vest aan op het werk. Ook als metselaar. Geweldig toch?
Geen idee of ik al eens gemeld heb dat ik een prachtig vormgegeven programma gebruik om mijn stamboom in kaart te brengen: MacFamilytree. Het is wel betaalde software en alleen voor de Mac, dat wel, maar je krijgt er ook echt iets moois voor. Ik gebruik op dit moment versie 8. Een aantal van de afbeeldingen in deze post zijn schermprinten uit dat programma.
Blijkbaar heb ik wel eerder geschreven over mijn zoektocht en hoe ik in het Bossche archief terecht kwam. Maar waarschijnlijk had ik het daarna veel te druk om ook te schrijven hoe ik juni 2015 een afspraak met ze had om een gevelsteen, gemaakt door een verre voorvader in 169?, te bezichtigen.
En zo eigenlijk tot de conclusie kwam dat niet alleen mijn vader, zijn vader en zijn vader metselaar was, maar dat de mannen tot dan toe en wellicht nog veel eerder al (meester)metselaars waren! Ook leuk dat de mensen in het Bossche archief met informatie kwamen die ik tot op dan ook nog niet had:
In de tekst van Sasse van Ysselt kun je de geschiedenis mooi lezen. Omdat het een vrouwenklooster was, hoefden de nonnen na 1629 niet te vertrekken, maar er blijven wonen tot de laatste van hen was overleden. Dat zou rond 1692 zijn geweest. Toen zal het complex door de stad zijn verkocht en kon Mathijs er een huis bouwen of zijn intrek nemen in één van de gebouwen.
Het was een leuke trip. Vooral ook omdat ik de steen, waarvan al tijden een zwartwitversie in lage resolutie over internet circuleerde, live mocht aanschouwen.
Nooit heb ik de indruk gekregen dat hij niét de vader van je moeder zou zijn!
Er gaan maanden voorbij dat ik niet verder ga met de stamboom en er zijn periodes dat ik tot diep in de nacht dingen aan het uitpluizen ga. Ik heb een verre nicht bezocht die inmiddels op leeftijd is, maar wellicht iets wist van het grote familiegeheim dat ‘mijn grootvader’ heet. Ze bevestigde dat zij geen enkele aanwijzing had om te denken dat hij niet mijn moeders vader zou zijn.
Daarmee is het probleem zeker niet opgelost. Soms ben ik in staat om het vliegtuig naar Canada te pakken, want ik geloof dat hij nog steeds leeft. Ik kom geen obituary tegen met zijn naam erin en het telefoonboek geeft nog steeds een correcte verwijzing. Maar ja, wat schiet ik ermee op? Dat ik weet waar mijn bruine ogen vandaan komen? Nee, ik geloof maar dat ik dat los moet laten.
De kant van mijn vader is ook reuze interessant. De naam Smits kan ik terugvinden tot ongeveer 1630. Het was een vrij grote schok (geintje) om te ontdekken dat mijn roots in Brabant liggen, in en rond ‘s-Hertogenbosch om preciezer te zijn.
Jan (Johannes) Ma(t)t(h)ijs(sen) Smits (Smit/Smitz)
Mijn huidige stamboom eindigt nu bij Jan (Johannes) Ma(t)t(h)ijs(sen) Smits (Smit/Smitz), *1630 en +1663, meester-metselaar (jawel!) te ’s-Hertogenbosch. Hij is de vader van degene die de gevelsteen heeft gemaakt. De echtgenote van Jan was: Anthonisken Claessen van der AA *ca. 1640. Hun kinderen: Jacobus Smits, Adriaen Smits, Maria Smits, Johanna Smits, Nicolaas Smits, Johanna Smits, Gerardus Smits
Maar waar ik vastloop is bij zijn zijn vader. Overal op internet kom ik de naam Mattijs Smits tegen. Maar hoe wáár zijn die gegevens? Ook zie ik dat andere mensen zoeken en op het zelfde punt vastlopen. Bij het BHIC is vorig jaar iemand op zoek geweest (Forum – genealogie Smits), waar ik maar probeer bij aan te haken. Want behalve de aanwijzing dat deze Jan (en dus niet Mattijs, want Mattijs = wellicht vanaf daarvoor een patroniem) wellicht uit Schijndel afkomstig is, geen andere informatie die me verder helpt. De archieven van Schijndel staan bovendien op een site waar AVAST van op tilt schiet op mijn mac. Echt doorklikken durf ik niet. Op facebook is wel een grote groep mensen verenigd in een genealogiegroep. Ik heb zojuist de vraag daar gesteld en ik ben benieuwd of daar iets uit komt. Komt er niets uit, dan is het zo. Dan zit er niets anders op dan eens in de tijd weer eens te gaan zoeken of er ergens toch iets boven water gekomen is.
Tot die tijd probeer ik af en toe de stamboom te vullen met de personen die ik in mijn zoektocht tegen kom. Ik probeer daarnaast de verhalen te vinden die erbij horen door ook te zoeken naar adresssen, bijzondere akten, noem het maar op. Het is erg leuk om te doen, maar ook wel een beetje verslavend. Ik geloof dat er nu zo’n kleine 700 personen in mijn stamboom zitten, maar er zijn er met tienduizenden. Ik heb voorlopig nog wel iets te doen als ik ook naar die aantallen wil.
Linkjes
Inmiddels is gelukkig heel veel online te vinden en steeds meer stukken archief worden verder digitaal ontsloten en openbaar gemaakt. Google (of Duck-Duck-Go) is vooral mijn beste vriend. Vaak als ik een naam en een geboortedatum invul, vind ik al snel links naar al gemaakte stambomen (maar pas op met de juistheid van de gegevens!), diverse fora of wellicht verwijzingen in een of ander archief of akte bij een gemeente.
Wat was er nou eigenlijk dat er geen contact meer was? Geen idee. Het ‘enige’ wat zuslief en mij overkwam, was dat we onze ouders een jaar na elkaar kwijtraakten. Eerst Ma en toen Pa. Een groter verdriet heeft er tot die momenten in mijn leven niet bestaan. En ook sindsdien is daar nog niets in ‘ergte’ overheen gegaan. Maar een jaar na het overlijden van Pa riep iemand: “Nu moeten jullie het maar alleen doen, hoor!”. En dat was het.
Het is zoals het is. Jammer is het wel. Gênante momenten zijn er uiteraard als je elkaar zomaar ineens tegenkomt en na mijn enthousiaste begroeting de ander zich geen houding weet aan te meten. Zeer recent vroeg ik me ook af hoe dat dan moet als er nou iemand in de familie komt te overlijden. Hoe ga ik daar dan mee om? Word ik daarover ingelicht? Zou ik uitgenodigd worden? En als dat zo zou zijn, ga ik er dan heen of stuur ik alleen een kaartje? Nou ja, van dat soort dingen, dus.
Niet geïnformeerd
Ik bedacht het me nèt, toen het ineens ook echt-echt werd. In mijn stamboomspeurtocht op internet stuitte ik namelijk op verontrustende berichten die er wel eens op konden wijzen dat er iemand overleden was: een zus van onze moeder, onze tante zo u wil. Anderhalve week geleden al notabene (het had ook ook net zo goed een jaar later kunnen zijn als ik niet gestamboomspeurd had). Een paar telefoontjes later bleek het inderdaad zo te zijn. En de realiteit bleek dat wij echt niet zijn ingelicht. Nou ja, wij zijn dan ook ‘maar’ de dochters van een overleden zus, waarom zou je die inlichten? Maar ook een andere zus wist van niets. Geen telefoontje, geen kaartje of desnoods een whatsappje whatever, nee niets.
Uh. Ok. Waaat???
Dat is toch iets wat me maar moeilijk loslaat. De dood zou toch al dat familie-gezeik moeten overstijgen? Dat leg je toch naast je neer en je laat het aan die ander om er wel of niet iets mee te doen? Je kunt toch op zijn minst je eigen zuster informeren? Het gaat er bij mij gewoon niet in dat (hopelijk nog lang niet) niemand mijn zus op de hoogte stelt van mijn overlijden als we bijvoorbeeld dan ruzie (om wat dan ook) zouden hebben.
Wat had zij ervan gevonden?
Het houdt me bezig en ik vraag me werkelijk af wat onze moeder hiervan gevonden zou hebben. Wat zou ze tegen haar zussen en broer gezegd hebben? Een bloedverwant zulke essentiele informatie onthouden, past absoluut niet in mijn normen- en waardenplaatje. Zo ben ik niet opgevoed, zo hebben onze ouders het ons niet geleerd en daar ben ik trots op.
En de rest? Ze zoeken het maar uit. Vandaag vond ik een blog waarin bevestigd werd dat onze familie hierin helaas niet uniek is. Die wetenschap helpt voor geen meter, maar dat we er niet alleen mee zitten is wel een klein beetje troost. Hier een stukje tekst dat ik uit die blog heb overgenomen:
…En daarmee basta? Nee, was het maar zo makkelijk. Ook het verlies van een familie(band) gaat een leven lang mee. Ik mis ze niet meer in mijn dagelijks bestaan, maar wat was het fijn geweest als ik mijn gezin twee keer per jaar richting Twente zou kunnen rijden, en dat we ons dan net als jaren geleden zouden verkneukelen om de herkenbare kaaklijnen, de lange ruggen, de waggelende loopjes, de schaterende lachsalvo’s. Het is zoals het is, maar blijft toch een pijnlijk punt in mijn leven. En waarschijnlijk ook in hun leven. Ik zie hun pijn, ik erken hun verdriet. Maar onze oevers grenzen niet meer aan elkaar. En ik laat het. Voor nu. …
Het zonnetje van de skivakantie zit nog op mijn gezicht, maar het vakantiegevoel is long gone. Mijn tijd gaat op aan werk, stamboomonderzoek, werken in de tuin en een nieuwe inrichting van de huiskamer. Gesjouw met spullen, wat kan een mens toch verzamelen! Alle boeken de huiskamer uit. Weggooien is nog lastig. Vooralsnog een aantal dozen met boeken die ik nog echt niet weg wil doen en een paar dozen met boeken die ik de afgelopen 5-10-15 jaar niet meer heb gelezen of ingekeken. Maar wat er mee te doen? Verkopen? Pff, alleen al de gedachte aan al dat werk (fotograferen, rubriceren, beschrijven, inpakken, verzenden), en voor welke prijs? De verzendkosten overstijgen vaak de prijs die je voor een willekeurig boek kunt vragen. Dus, nee, ik weet het nog even niet.
Wel lekker bezig en gelukkig gaat het goed. Mijn ribben spelen af en toe nog op van de val van de trap, maar verder heb ik er geen last meer van. Pinkpop zit er aan te komen. Voor het eerst van mijn leven ga ik naar Pinkpop. Ik ben eerder naar festivals geweest waaronder Torhout Werchter, maar Pinkpop nog niet eerder. We gaan kamperen. Dat wordt nog wat 🙂 Vroeger als kind kampeerden we eigenlijk alleen maar, dus het zit nog ergens in mijn systeem maar de laatste keer dat ik kampeerde moet ergens in ’89 of ’90 zijn geweest. Zal heus goed komen. En oja! Ik ga (eindelijk) naar een concert van de Foo Fighters! Zin in!
Wat die wortels betreft: ik heb de genealogie weer opgepakt. Elke keer een beetje, zo doen anderen het ook. Ik onderzoek via internet, maar ook echt in de archieven. Ik heb heel even geroken aan de site My Heritage. Maar nee, beetje eng daar. Je moet ervoor betalen en niet zo weinig ook. Vervolgens geven zij de informatie door die anderen gevonden hebben. Ja. da’s lekker. Zo kan ik het ook. Toen ik een proefabonnement afsloot om te kijken of het iets was, werd ik direct telefonisch benaderd. Big Brother was watching me. Gelijk maar alles info weggemikt, hou ik niet van. Ik ben nog wel pasgeleden in het archief van Den Bosch geweest. De Smitsen-tak eindigt namelijk daar. Via internet had ik een tijdschrift gevonden en opgevraagd bij het Bossche archief. Hierin stond iets over een huis dat ooit gekocht zou zijn door een voorouder. Helaas, dat tijdschrift was er niet, maar ik heb het uiteindelijk bij een winkel in antieke boeken gevonden. Een paar regeltjes relevante informatie, wel leuk.
En dan nog iets over het opzetten van een bedrijfje voor een dierbare. Die draalt en draalt en draalt over het opstarten van een eigen bedrijf. Ja, ik weet het: pas als iemand er zelf aan toe is, worden er stappen gezet. Toch wilde ik eens kijken of het me zou lukken zo’n bedrijfje op te zetten. Via een creatieve marktplaats op internet voor een paar centen een logo laten maken en voor € 0,49 per jaar een domein gevraagd met 3 pagina’s wordpresshosting. Website in elkaar geflanst, facebookprofiel aangemaakt en diegene de link naar de Kamer van Koophandel gezonden. Het bedrijfje kan zó starten. Maar de tijd is blijkbaar nog niet rijp, want de handschoen is nog niet opgepakt. Jammerjammer.
Mijn fotografie ligt -nog steeds- op zijn gat. Ik had mezelf voorgenomen er meer tijd in te steken, maar voorlopig komt er helemaal niets van. De cyanotypie heeft even de aandacht gekregen en eigenlijk moet ik met pinholefotografie aan de slag. Eerst rust in den reet. Dan komt het vanzelf.
Ik denk dat het gewoon begon met het tienjarig overlijdensjubileum van mijn moeder, het gekke familiefeestje op die dag, het adres van mijn opa in Canada en opnieuw die vragen die er al zolang zijn. Internet is al lange tijd een grote vriend van mij. Ik vind er veel informatie en ik weet er over het algemeen mijn weg te vinden. En zo kwam het dat ik ging digitaliseren en vervolgens ging spitten. Zowel op internet als in de doos met spullen die al 3 generaties meegaat. Al die bewaarde rouwbrieven, al die oude foto’s. Het onderzoek dat mijn ouders al eens startten, maar nooit hebben afgemaakt. Dat boek dat iemand uit een andere tak van de familie eens schreef en dat terugging naar de 15e/16e eeuw.
Aan het sorteren en rubriceren geslagen. Twee mappen met gescande zaken en een kladblok. Vervolgens blijkt er software voor te zijn. Dat gedownload en aan de slag. Digitale archieven, andere stambomen, oude registers en websites vol historie. En zoeken maar! Binnen een dag zat ik met een tak van de familie al in 1600. En wist ik dat mijn vader, zijn vader, zijn vader en verder allemaal metselaar waren, nee: meester metselaar zelfs!
Tja, en zo gaat dat. Dan ineens regel je toestemming voor het gemeentearchief en duik je in historische documenten, politie dagrapporten, de geschiedenis van de stad, immigranten in de familie, doop-, trouw- en begraafboeken (wat werd en wordt er veel geregistreerd!) en microfiches. Soms loopt het spoor vast. Een tak van de familie komt uit Duitsland: Rheinland-Pfalz (te weten Dinslaken). Hier in Nederland bekend als Kuiters maar daar vast met een andere naam weggegaan. Alleen al in het archief van Dordrecht heet hij Pieter Kuiter, Kuyter of Kuijter. Zijn vrouw Catharina, Catrina, Catarijn, Catrijna, Catarina van der Heijden, Heijde, Heiden, Heide.
Dus. Zo kwam het. Ben ik ineens verzeild geraakt in genealogisch onderzoek naar verre voorouders. Ik vind het geweldig. 😀
Privacy en cookies: Deze site maakt gebruik van cookies. Door verder te gaan op deze site, ga je akkoord met het gebruik hiervan.
Voor meer informatie, onder andere over cookiebeheer, bekijk je:
Cookiebeleid
Archieven
Deze website gebruikt cookies ter verbetering van uw leeservaring. Ik ga ervan uit dat u hiermee akkoord bent, maar u kunt ook niet akkoord gaan.AcceptRead More
Nederlands
English
Gàidhlig
Français
Italiano
Deutsch
Español
Türkçe
Laatste reacties